Sağlık bireyin bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam iyilik halidir. Hemen hemen hepimiz genel olarak sağlığımızla ilgili konulara ilgiliyizdir. Hatta bazılarımızın sağlığa olan ilgisi takıntı derecesine ulaşır. Fakat bu ilgimize rağmen, hızlanan hayatında etkisi ile hızlı, net ve eğlenceli bir çözüm arayışına girebiliriz.
Tüm bu düşünceler ışığında “Tam iyilik halini nasıl yoğunlaştırabiliriz?” diye düşünürken sevgili Jane McGonigal yaşadığı beyin sarsıntısından sonra süreçle baş edebilmenin en iyi yolunu 2009 yılında kendi geliştirdiği SuperBetter uygulamasında buldu. Kendisini TED sahnesine çıkartacak kadar popülerleşen uygulamayı gelin beraber inceleyelim:
O dönem hem fiziksel sağlığı hem de ruhsal durumu çok iyi olmadığı için depresyon ile boğuşuyordu. İyileşme konusunda oldukça kararlıydı. Kendine “Sarsıntı Avcısı Jane – Jane the Concussion” ismini verdi.
Tekrar ayağa kalkmak için ailesinden ve çevresinden destek istedi. Günlük yapması gerekli hem doktorların verdiği fizik tedavi planlarını hemde kendi istediği davranışları önce ablası sonrası erkek arkadaşıyla takımlar kurarak eğlenceli bir yöntemle bu oyunla beraber yaptı. Bazen kaybetti, bunu paylaştı ve “alias-ortak” olan kişilerin taktikleri ve desteğiyle devam etti, bazen de çok büyük zaferler kazanıp bunu kutladı. Bu yolculuğa daha sonrasında kendi daha iyisini ortaya çıkarmak olarak düşünerek “SuperBetter” ismini vererek hızlı adımlarla ilerledi.
Uygulamayı önce bir web sitesi aracılığı ile internette paylaştı. Paylaşımın ardından 400.000 den fazla kişi uygulamayı kullandı ve geri bildirim verdi. Bu beklenmedik başarı 2013 yılında, Pennsylvania Üniversitesi Pozitif Psikoloji Merkezi’ndeki bir yüksek lisans öğrencisinin, SuperBetter uygulamasını incelemesini sağladı. Yüzlerce hasta üzerindeki akademik sonuçlar, uygulamanın depresyon tedavisinde ve motivasyon sağlamada oldukça faydalı olduğu ve genell kullanıma uygun olduğu ortaya koydu. Ayrıca uygulamanın, depresyon semptomlarını azaltmak için kullanılan 22 uygulama arasında en büyük etkiye sahip olan uygulama olarak seçildi. Literatürle desteklenen uygulama en parlak dönemini 2015 yılında Jane’nin aynı isimli kitabı piyasaya çıkarması ile birlikte yaşadı.
Superbetter ‘da Power-Up’s (Güçlendiriciler) , Quick Boostlar (Hızlı Yükselticiler) , Quest (Görevler) , Bad Guys (Kötü Adamlar) ve Allies (Müttefikler) özellikleri var. Power Up güçlendiriciler gün içinde küçük bir göz kapatıp dinlenme molası, yada bir sevdiğin müziği açıp dans etme gibi sizi güçlendiren küçük davranışlar. Questler zorlu hedeflere giden yolda yapmanız gereken küçük görevler. Bad Guys, bu davranışları yapamadığımızda ya da bizi hedeflere gitmemizde engel olan farkında olmadığımız şeyleri keşfetmemizi sağlar, dağınıklık, zamansızlık, unutkanlık, aile düşkünlüğü, sosyal medya bağımlılığı gibi. Allies-Müttefiklerde sizin de aynı hedeflere gitmek isteyen ve aynı zorlukları yaşayanlardan taktik alabileceğiniz beraber bu görevleri başarabileceğiniz uygulamanın sosyal kısmıdır.
SuperBetter içerisindeki bu isimlendirilmiş özelliklerin her birinin aslında “Psikolojik Güçlenme” içinde bir karşılığı var.
Bu 4 ana kategoride bu görevleri yerine getiririz. Fiziksel, Mental, Duygusal ve Sosyal. SuperBetter yolculuğunda her zorlu görev sonrası bu 4 kategoride ilgili orana göre aşağıdaki gibi büyük resme giden yolculuk gibi güçleniyorsun.
Kazandığınız her görev sonrası puan ve rozetler alarak bir sonraki zorlu göreve de hazır oluyor ve 4 kategoride de güçlendirmiş oluyorsunuz. 100’den çifter çifter geri saymak mental bir egzersizken, o gün asansörde hiç tanımadığınız 2 kişiye selam verip tanışmak sosyal bir görev oluyor.
Şu an uygulamaya uygulamaya ücretsiz olarak Google Play Store ve App Store’dan erişim sağlayabilirsiniz.
Google Play Store: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.superbetter.paid&hl=en
App Store : https://apps.apple.com/us/app/superbetter-mental-health/id536634968
SuperBetter’in web sitesi de hala aktif olarak kullanılıyor.
Web site : www.superbetter.com
Diğer uygulamalardan farklı olarak SuperBetter, bizi sürekli oyunda tutmak için çabalamıyor, aksine fiziksel ve ruhsal açıdan baş etmemiz gereken durumlar olduğunda oyuna girmemiz ve oyunu oynadıktan sonra daha iyi hissetmemizi amaçlıyor.Görevden göreve koşarken bazen soluk almamız gerekir. Soluklandığımız zaman uygulamaya geri döndüğümüzde motivasyonumuz oldukça yüksek olacaktır. SuperBetter’da bu durumunun en güzel örneklerinden birisi görevlerinizi tamamladığınızda da “Bugünü Kazandın” ekranına götürüp yeni bir görev vermemesi ve günün tadını çıkarın demesidir.Bu özellik sayesinde kendinize olan güveniniz artacaktır ve kendinizi oldukça iyi hissedeceksiniz.
Bu durumda akıllara şu soru geliyor: Uygulama motivasyonu nasıl sağlıyor? Bunu anlamak için You-kai Chou’nun Octalysis modeline göre motivasyon kaynaklarına bir göz atalım.
Jane McGonigal, SuperBetter’da (Black Hat Core Drives) siyah şapkalı nedenlerden (White Hat Core Drives) beyaz şapkalı nedenlere ağırlık vermiş.
Sosyal Etki (Social Infuence): SuperBetter yolculuğunda yanımızda olması için arkadaşlarımızı uygulamaya müttefik (ally) olarak çağırabiliyoruz. Uygulamada elde edinilen başarıları facebook, twitter gibi sosyal platformlarda paylaşma seçeneği de mevcut. .Uygulamanın aktiviteler kısmı bir çeşit profil ana sayfası gibi. Buraya tamamladığımız görevler hakkında ya da herhangi bir şey hakkında yorum yazabiliyoruz. Bu sayede arkadaşlarımızla etkileşim kurabiliriz.
Başarma (Development& Accomplishment): Profilimizde seviye ve dayanıklılık puanlarımız yer alıyor. Dayanıklılık puanlarımız dört alt kategoriye ayrılmış: Zihinsel, duygusal, sosyal ve fiziksel. Başarılar (achievements) kısmında başarılara göre kazanılan rozetler yer alıyor. Çeşitli görev listeleri de hedefe göre seçilebiliyor.
Yaratıcılığın Desteklenmesi (Empowerment of Creativity): SupperBetter, kullanıcısına birçok gelişim paketi sunuyor. Uygulamada yer alan PowerPacks kısmından kendi hedefimize uygun bir plan indirmemiz mümkün. Üzerinde çalışmak üzere sunulan ana başlıklar şu şekilde: Depresyon, anksiyete, kronik ağrı, beyin sarsıntısı, fiziksel yaralanma, geçiş, daha iyi uyku, stresi azaltma, kilo verme, sağlıklı beslenme, enerjik olma, spor yapma, genel. Profilde ve profil duvarında kullanıcının deneyimlerini kendi cümleleri ile ifade edilmesine alan tanınmış. Hatta verilenlerle sınırlı kalmayıp kendimize görev oluşturmamız da mümkün.
Anlam ve Çağrı (Epic Meaning& Calling): Uygulama dışsal motivasyona dayalı birçok öğe içerse de kullanıcıyı bu öğelere mecbur bırakmıyor. Kullanıcı kendisi için yarattığı anlam paralelinde çalışabiliyor ve içsel motivayona zarar veren yapay dönütlerle ya da zorlama ile karşılaşmıyor. Herkesin tek başına veya sosyalleşerek kendi yolunda ilerleyebileceği ve bunu anlamlandırabileceği, sakin ve derin bir uygulama.
Oyun Mekanikleri Analizleri:
Meydan Okuma (Challenges): Uygulamanın “Bad Guys” kısmında yer alan savaşlardır. Bad Guys, SuperBetter olma yolunda ilerlerken önümüze engel olarak çıkan her şey. Yapışkan sandalye, tembel egzersiz soyguncusu gibi egzersiz tabanlı ya da kaktüsle başa çık gibi kendisine zaman ayırmayanların hedeflerini belirleyen direktifler verilerek bunlarla mücadele edilmesi beklenir.
Geri Bildirim (Feedback): Görevleri tamamladıktan sonra gelen puanlar, profilde yer alan seviye ve ilerleme durumudur. Geri bildirimler sesli, yazılı ve görsel olarak sunulur.
Kaynak Edinme (Resource Acquisition): Görevler ve güçlendiricilerin ne işe yaradığına yönelik verilen bilgilerdir. Ayrıca her kategori ile ilgili bilimsel bilgiler makaleler ile destekleniyor.
Ödüller (Rewards): Puanlar ve rozetler yer alır.
İş birliği (Cooperation): Müttefikler (Allies) kategorisi, sosyal platformlardan destek sağlayan kişilerdir.
Jane McGonigal önümüzdeki 2025-2030 yılları arasında bir oyun tasarımcısının Nobel Ödülüne aday olacağını ve bunun da sağlık alanında bir oyunlaştırma olarak tüm dünyadaki çok özel bir sorunu çok hızlı çözeceğini öngörüyor. Pokemon GO ilk çıktığı dönemde bu sinyalleri vermişti, insanlar telefonlarıyla bir anlam bulurlarsa haftaiçi akşamları, haftasonu tümgün yürüyüş yapabiliyorlar, bu oyunların gücünü kullanıp önemli bir sorunu çözecek Nobel adayı oyunlaştırma uzmanımızı heyecanla bekilyoruz.
Gamfed Türkiye ‘nin kurucusu Ercan Altuğ Yılmaz ‘ın 2021 yılında Welbeing odaklı LOOP SUMMIt zirvesinde Jane McGonigal ile yaptığı paneli Türkçe altyazılı izleyebilirsiniz.
Bu makale Gamfed Türkiye Gönüllüsü İrem Bulum katkılarıyla yazılmıştır.
