Teknoloji bireyleri kontrol etmek için değil, güçlendirmek için kullanılmalıdır.
“Transformers by Crypto” sizi oyun, oyunlaştırma, kimlik, topluluk, sanat ve tasarım gibi farklı alanların kripto dünyasının sunduğu olanaklarla nasıl dönüştüğüne dair bir hikâye sunuyor. Her bir konu ayrı bölümlerde ele alınarak, bu alanların birbirleriyle etkileşim halinde olduğu ve kesişme noktalarına vurgu yapılıyor. Metin, teknik olmayan bir dil kullanılarak daha pratik deneyimlere odaklanıyor ve böylelikle kripto ve teknoloji konularına teknik olarak aşina olmayan okuyucular için kavramları daha erişilebilir hale getiriyor. Yazar, kriptografinin dijital çağda bireysel gizliliği ve özgürlüğü korumak için önemli bir araç olduğuna inanıyor. Bu çerçevede, insanların iletişimlerini devlet gözetiminden korumak, dolandırıcılığı önlemek, kimlik hırsızlığını engellemek ve anonim işlemleri kolaylaştırmak için güçlü kriptografinin kullanılmasını savunuyor.
Bitcoin
Bitcoin ilk kripto para birimidir. İlk olarak 31 Ekim 2008’de teknik incelemesi yayınlandı ve 3 Ocak 2009’da da Genesis Block adı verilen ilk blok oluşturularak resmi olarak doğmuş oldu. Bitcoin’in maksimum arzı, çekirdek kodunda belirtildiği gibi 21 milyon BTC ile sınırlıdır.
Bitcoin’in en önemli özelliklerinden biri, transferlerin aracısız ve onaylayıcı olmadan gerçekleştirilebilmesidir. Bu, merkezi bir otoritenin olmaması anlamına gelir, yani kullanıcılar arasında doğrudan transferler yapılabilmektedir. Bu da Bitcoin’in merkezi olmayan bir yapıya sahip olduğu anlamına gelir ve bu özellik, kullanıcılar arasında güç dengesini adil bir şekilde dağıtır. Bitcoin transfer işlemleri, Proof of Work (PoW) protokolüyle gerçekleştirilir. PoW, madencilerin bilgisayarlarının matematiksel problemleri çözerek transferleri doğrulamasını sağlayan bir mekanizmadır. Bu süreç, Bitcoin blok zincirinin güvenliğini sağlamak ve ağın düzenli çalışmasını temin etmek için önemlidir.
Satoshi Nakamoto’nun Bitcoin’i yaratması, kripto teknolojilerinin birçok alanda dönüşüme yol açmasını sağlamıştır. Bitcoin, değer ve güven gibi kavramları oyunlardan sanata, topluluktan finansa kadar birçok alanda dönüştürmüştür. Bu sayede kripto teknolojileri, kalıcı bir şekilde pazarlara girmiş ve giderek daha fazla insanın dikkatini çekmektedir.
Oyunlaştırma
Oyunlaştırma, oyun tekniklerinin oyun dışı bağlamlarda kullanılmasıdır. Bu yaklaşım, insanların doğal oyun oynama arzularından faydalanarak, onları daha üretken hale getirmeyi amaçlar. Oyunlaştırma, oyun psikolojisi, mekaniği ve tasarımı uygulayarak kullanıcıların ilgi alanları ve motivasyonları aracılığıyla etkileşime geçmesini sağlamak için kullanılır. Bu nedenle, iş modellerinde, koçlukta, eğitim modellerinde ve pazarlama stratejilerinde sıkça kullanılır.
Oyun oynamak, kişinin gerçeklikten kopup sanrısal bir boyuta geçtiği durumlarda dikkat gerektiren bir eylemdir. Peki, neden oyun oynarız? Oyun oynama isteğinin nedenlerinin ait olma ve sevgi ihtiyaçları basamağından başladığını söyleyebiliriz. Oynadığımız oyun, fiziksel ortamda olsun veya dijital ortamda olsun, arkadaşlıklar, ilişkiler ve iletişim kurmak için büyük bir temel ve sebep sağlar. Ayrıca, prestij ve kendini başarılı hissetme gibi bileşenleri olan saygı ihtiyacı da önemli bir rol oynar. Oyunlar, ödüllere ulaşarak bu ihtiyaçları karşılayabilir. Örneğin, çevrimiçi bir oyunda başarılarınızın sıralandığı bir sayfayı görmek tatmin edici olabilir. Bu, oyunun başarıları jetonlar gibi öğelerle ödüllendiren algoritmasıyla sağlanabilir.
Yakın bir arkadaşınıza başarılı olduğunuzu söylemek veya diğer oyunculara ve topluluğa göstermek, bu temel ihtiyacı karşılayabilir. Bu, insanların içsel motivasyonlarına dayalı bir oyunlaştırma stratejisi olarak da düşünülebilir. Belirlenen bir hedefe veya ihtiyaç duyulan bir şeye ulaşmak, kişiye kendini gerçekleştirme hazzı verebilir ve kendini başarılı hissettirebilir. Bu his için herkesin siyasette önemli bir konuma gelmesi veya üst düzey yönetici olması gerekmiyor. Oyun oynamak bile bu tür bir hissi yaşamak için yeterli olabilir.
Dünyada, kripto varlık ve teknolojilerinin Bitcoin ve blockchain ile açtığı, değiştirdiği ve dönüştürdüğü ana tema bir şekilde finansal modellerle kesişiyor. GameFi, ekonomiyi ve oyunların faydalarını, oyunlaştırmayı ve halihazırda gelişmekte olan oyun endüstrisinin blockchain teknolojisiyle entegrasyonunu dönüştüren bir kavramdır. GameFi, “Game” ve “Finance” kelimelerinin birleşiminden türemiştir. Bu, blockchain ve oyunun birleşmesiyle ortaya çıkan yeni bir finansal modeldir.
GameFi kavramının yaygınlaşmasıyla birlikte, oyun üzerinden gelir elde etme modelleri de çeşitlenmiş, oyuncular ve kullanıcılar sadece oyun oynamakla kalmayıp aynı zamanda oyun içinde gerçekleştirdikleri birçok işlemle de gelir elde etmeye başlamışlardır.
Blockchain
Blockchain, birbirine bağlı bloklardan oluşan gelişmiş bir veri tabanıdır ve her bir blokta yapılan işlemler kronolojik olarak kayıt altına alınır. Bloklar arasındaki bağlantılar sayesinde, verilerin değiştirilmesi veya silinmesi zorlaşır ve blockchain verileri tutarlı kalır. Bu özelliğiyle, blockchain ağı dağıtılmış bir defter olarak adlandırılır ve ağdaki düğümler arasında fikir birliği sağlanmadan verilerin değiştirilmesi veya silinmesi mümkün değildir. Ne kadar çok düğüm olursa, ağ o kadar güvenli hale gelir.
Kripto Blockchain tabanlı oyunlar, geliştirilen teknolojiler ve modeller ile oyunlaştırılarak daha çekici hale getirilir. Bu sayede, oyun oynamanın yanı sıra ödül alma motivasyonu da artırılmış olur. Ancak, kripto blockchain tabanlı oyunlar sadece oyun oynamak isteyenler için değil, aynı zamanda belirli bir sonuç veya ürüne ulaşmak isteyenler için de cazip hale gelir. Örneğin, mobil antrenman uygulamaları, kullanıcıların hareketlerini takip eder, performanslarını izler ve belirledikleri hedeflere ulaştıklarında onları ödüllendirir. Bu ödüller, kripto varlıklar aracılığıyla doğrudan fiat paraya dönüştürülebilir, bu da kullanıcıların hareketlendirilmesini sağlar. Bu şekilde, kripto teknolojileri ve Blockchain’in oyunlaştırma ve ödüllendirme modelleri, kullanıcıların çeşitli faaliyetlere katılımını teşvik eder ve onları motive eder.
Oyunlaştırma veya doğrudan oyun içeren GameFi projelerinde oyuncular veya kullanıcılar, avatarlar, jetonlar, kostümler ve belirli bir kullanıma sahip öğeler gibi materyallere sahiptir. Bu nesneler oyunda NFT olarak yer alıyor. Blockchain tabanlı veya entegre oyun ve uygulamalarda oyun içinde oluşturulan veya kazanılan bu kripto varlıklar, blockchain içerisinde depolanır. Kullanıcılar bu oyunlara veya uygulamalara kripto cüzdanlarıyla giriş yaparlar. Bu sayede kullanıcılar kazandıkları kripto varlıkları cüzdanlarına çekerler ve böylece sahipliklerini gösteren tüm bilgilere sahip olurlar. Oyunlar kriptoyla birlikte birçok dönüşüme uğradı. Oyunların oluşturulabileceği ya da neredeyse her şeyin oyunlaştırma ile ilerlediği blockchain tabanlı oyun Metaverse gibi konseptler de GameFi bileşenlerini barındırabilir.
Metaverse sunucuları, geliştiricileri tarafından dijital olarak oluşturulan dünyalardır. McKinsey, Metaverse’nin 5 trilyon dolarlık bir pazar olacağını öngördü. Facebook’un Meta’nın yeniden markalanması ve yatırımları, Microsoft’un Activision Blizzard’ı satın alması gibi Web2 dünyasının ve zamanlarının kripto tabanlı olmayan devlerinden gelen adımlar bu öngörüyü destekliyor.
Metaverse’nin sizin için tanımladığı avatarlardan birini seçip saç, göz, kıyafet gibi sınırlı seçeneklerle dolaşmaya başlayabilirsiniz. Ziyaret ettiğiniz Metaverse’de etkileşim veya alışveriş gerektiren herhangi bir işlem yapacaksanız Web3 dünyası bu noktada sizi karşılıyor. Metaverse’ye kripto cüzdanınızla bağlanıp giriş yapıyorsunuz.
Web3
Kullanıcılar ve akranları arasında aracısız, daha güvenli, şeffaf ve açık bir internet deneyimi oluşturmayı hedefleyen sistemlerin dağıtımına odaklanır. Bu yaklaşım, merkezi olmayan yönetim, blockchain tabanlı teknolojiler ve tokenomik gibi kavramları içerir. Web3, bireylerin, şirketlerin, kuruluşların ve toplulukların kendi sınırları içinde ve ötesinde etkileşimi için merkezi olmayan bir ortam sağlar.
Web3 birçok iş modeli için yeni potansiyeller oluşturacak şekilde tasarlanmıştır. Web3’ü oluşturan bileşenler temel olarak kullanıcılar, içerik oluşturucular, geliştiriciler, yatırımcılar ve aracılardır.
Web1, sadece okuma eyleminin yapılabildiği zamanları temsil ederken, Web2’de bu eylem okuma ve yazmaya dönüşmüş ve mobil internetin yükseldiği bir dönemi yaşadık. Ancak Web3 ile birlikte, oku, yaz ve sahip ol paradigması ortaya çıkmıştır. Bu dönemde, kripto cüzdanlar, NFT’ler, Metaverse’ler ve DAO’lar gibi yeni kavramlar ön plana çıkmıştır. Bu, internet deneyimini kullanıcılar için daha kişiselleştirilmiş, daha özgür ve daha etkileşimli hale getiren bir devrim niteliğindedir.
Giriş yaparken, kripto cüzdanınızla Metaverse’e giriş yapıyorsunuz. Bu dijital, kriptografik kimliklerle giriş yaptığınızda, Metaverse’deki avatarınız için bir şapka almak, bir parsel arazi satın alıp kendi alanınızda bir şeyler inşa etmek veya bir etkinliğe katılmak istiyorsanız, tüm bu ödemeleri kripto paranızla yapıyorsunuz. Dolayısıyla, tıpkı fiziksel dünyamızdaki festival alanında olduğu gibi, Metaverse’de de ekonomik bir düzen oluşturuluyor. Bir avatar kullanıcısı, düzenlediği etkinlik için sizden giriş ücreti alarak para kazanabilir ve bu kripto para birimini kullanarak avatarına yeni bir ürün satın alabilir veya kurduğu etkinlik alanını büyütebilir. Bir kullanıcı tarafından tasarlanan ve geliştirilen bir öğe NFT olarak basılıyor ve sergileniyor.
Blockchain ve oyunların entegre edilmesi avangart bir yenilik getirdi. Her iki taraf da birbirini besler. Oyunlar, Blockchain sayesinde yeni gelir modelleri oluşturabilecek altyapı seçeneğine sahiptir. Oyunlar, oyuncu sadakatini artırma ve oyuncuya doğrudan değer sunma potansiyeline sahiptir. Ayrıca, Blockchain ve kripto dünyası da deneysel döneminden oldukça yüksek bir ivmeyle çıkarak daha fazla uygulama alanında kendini gösterme ve hakimiyetini artırma şansı yakaladı.
Son zamanlarda konuşulan yol, birden fazla Blockchain’in etkileşime girebildiği çoklu zincir ve yapılar. Böylece, oyuncular veya kullanıcılar örneğin bir oyun içindeki kripto varlıklarını, oyun uygulamasının etkileşime girebileceği başka bir ekosisteme aktarabiliyor. Blockchain tabanlı oyunlar, kullanıcıların katılım deneyiminden oyun deneyimine kadar tüm süreci dönüştürdü. Web3 mantığı ile kripto cüzdanlarımızla giriş yaptığımız blockchain tabanlı oyunlar, Web2 dünyasındaki pek çok oyundan farklı bir deneyim sunuyor. Farklı kullanıcı tarafı deneyiminin yanı sıra, entegre NFT’li oyunlar Web2 dinamiklerinden daha fazla büyüme sağlayabilir.
Metaverse, hızla gelişen bir kavramdır ve yaşam tarzımızı, çalışma şeklimizi ve oyun oynama alışkanlıklarımızı büyük ölçüde etkileyecektir. Bu değişimin ön saflarında yer alması en muhtemel nesil Alfa Kuşağıdır.
Alfa Kuşağı, doğal olarak Web3 ortamına yönelmektedir. Bu kuşak, eğitim ve oyun yoluyla halihazırda gelişmekte olan Web3 platformları ve teknolojisiyle ilgilenen Metaverse’in yerli topluluğudur. Alfa Kuşağı, 2010’ların başları ile 2020’lerin ortaları arasında doğmuş ve dijital dünyaya derinlemesine dalmış durumdadır. Onlar için, dijital dünya, arkadaşlarıyla ve aileleriyle bağlantı kurabilecekleri, oyun oynayabilecekleri, yeni dünyalar keşfedebilecekleri ve yeni şeyler öğrenebilecekleri bir yerdir. Aynı zamanda geleceğe yönelik büyük potansiyel görüyorlar.
Yakın zamanda yapılan bir araştırma, Alfa Kuşağına yanıt verenlerin %70’inin Metaverse ile ilgilendiğini ve %50’sinin bunun yaşamları üzerinde olumlu bir etkisi olacağına inandığını ortaya koydu. Çalışma ayrıca Alfa Kuşağının Metaverse’i sosyal etkileşim, oyun ve eğitim için kullanma olasılığının eski nesillere göre daha yüksek olduğunu buldu.
Ancak Metaverse’in geleceğinin parlak olmasının yanı sıra, Alfa Kuşağının bu ortamda karşılaşacağı siber zorbalık, bağımlılık ve mahremiyet gibi olumsuz yanlar da bulunmaktadır. Günümüzde bu konularda çalışmalar ivme kazanmış durumdadır. Unutulmamalıdır ki harika içeriğe sahip harika ürünlerin üretilmesi ve olgunlaşması zaman alır.
Bu yazı Gamfed Türkiye gönüllüsü Sabiha Ebcim tarafından kaleme alınmıştır.
