Eğitimin temel amacı, çocukların düşünerek ve üreterek bilgiye ulaşmasını sağlamaktır. Çocuklarımızın hayat boyu yürüdükleri yollarda düşünme becerileri, yaratıcılık becerileri ve problem çözme becerileri onlara ışık tutacaktır. Oyunun amaçlarından biri ise çocukların günlük hayatında karşılaştıkları problemlerde kolaylıkla çözüm bulmalarını sağlamaktır. Gerçek hayatta yapmak istemeyecekleri ve zorlanacaklarını düşündükleri birçok konuyu oyun içerisinde deneyimleyerek çözüm yolları bulabilirler. Bu şekilde de oyunlaştırmaya “merhaba” derler.
Problem çözme becerisi ve oyun arasındaki ilişki nedir?
Bir problem çözme deneyinde çocuklar 5 eşit gruba ayrılmıştır ve çözüm denemesinden önce her gruba ayrı bir işlem uygulanmıştır. ( Sylva, Bruner and Genova 1974; 244–256 ) 1.gruba problemin çözümü için gerekli araç gereçlerle oynama fırsatı verilmiş, 2.gruba çözüm yöntemi bir bütün olarak gösterilmiş, 3. gruba çözüm aşamaları ayrı ayrı gösterilmiş, 4.gruba çözüm için gerekli araç ve gereç için nasıl kullanılacağı öğretilmiş, 5.gruba ise çözümle ilgili oyun ya da öğretim verilmemiştir.1. ve 2. gruplarda çocukların yaklaşık %40’ı problemi çözmüş, 3. ve 4. grupta bu oran %20 dolayına düşmüş 5. grup ise %8’de kalmıştır.
Bu araştırma ile oyunun çocuğun zihinsel gelişiminin her aşamasında özel bir yeri olduğunu anlayabiliriz. Ayrıca yayımlanan bu araştırmada sadece araç gereçlerle oynama fırsatı yakalayan çocukların problem çözmedeki başarısının incelendiğini görüyoruz. Peki sizce şimdi oyunun ve oyunlaştırmanın geldiği duruma baktığımızda aranın fazlasıyla açıldığını söyleyebilmemiz mümkün müdür?
Oyun oynarken neler oluyor?
Oyun oynarken veya bir problem ile karşılaştığımızda problemin nasıl çözüleceği ile oyunun nasıl kazanılacağı konusunda ortaklık oluşturuluyor. Merak hem oyunda hem de sorunda bizi her zaman izliyor. Aslında oyun oynarken ve problem çözerken keşfetme isteğimiz bizi uyarıyor. Sürece devam ettiğimizde ise oyunu kazanmak için stratejilerin geliştirilmesi gerektiği düşünülüyor. Bu ortaklıklarla beraber çocukların karar verme ve mantık yürütme yetenekleri gelişiyor. Oyun oynarken zihindeki keyif, merak ve sorular çocuğun çevresini gerçek yönleriyle tanıma ve araştırmasına imkân veriyor. Doğal olarak günlük hayatlarında karşılaşacağı problemleri de çözme becerisini geliştiriyor. Oyun için geçirilen bu zihinsel süreç ilgi ve dikkati arttırarak verimli bir öğrenme ve eğlenme ortamı oluşturulabiliyor.
Çocuklarımızın problem çözme becerilerini oyunlar ile geliştirmek için neyi tanımalıyız?
Bu sorumuzun cevabını doğru şekilde verebilmek için ilk olarak “Algoritma” kavramı ile tanışmalı ve onu açıklamalıyız.
Algoritma; Bir sorunu çözmek veya belirlenmiş bir amaca ulaşmak için tasarlanan yola, takip edilen işlem basamaklarına denir. Algoritmalar açıkça belirtilmiş bir başlangıcı ve sonu olan işlemler kümesidir. Algoritmik oyunlarda amaca ulaşmak için işlenecek çözüm yolları ve sıralamalar belirlenir ve bu sıra takip ederek en mantıklı çözüme ulaşılır.
Çocuklarımızın ”Algoritmik Düşünme Becerilerini” geliştirmek için neler yapmalıyız?
İlk olarak sözel yönerge takipleri bizlere yardımcı olabilir. Bu konuda olay oluş sıralarını takip ettirerek tümevarım örneklerini yaş grubuna uygun düzeyde kullanabilirsiniz. Örneğin (Su nasıl oluşur? Bir gününü anlatır mısın? vb.)
Bilgisayarsız kodlama etkinlikleriyle çalışabilir, kodlama oyunları oynayabilirsiniz. Bu konuda örnek olarak “Kodlama korsanları” kutu oyununu inceleyebilirsiniz.
Online çalışmaları içinde barındıran çocuk ve yetişkin etkinlikleri için https://code.org/ ve http://compute-it.toxicode.fr/ sitelerini inceleyebilirsiniz.
Son olarak …
Çocukların en iyi bildiği ve en çok sevdiği “OYUN” ile hayatta bize sorulan “SORUn”( problem) oyunlaştırmalarla hayatımıza dahil olduğunda hayata katkısının fazla olacağını düşünüyorum.
Unutmayalım ki “SORUn” olarak gördüğümüz her şey “OYUN” tarafından götürülen “N” harfi ile aslında bize sorulan “SORU”dur. Bu soruları bir kez doğru cevapladığımızda o oyunda ya da oyun olarak gördüğümüz hayatımızda yeni seviyelere geçebilmemiz mümkündür.
Yazar Hakkında: Kardelen Özdemir Kimdir?
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği bölümünden mezun olduktan sonra Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Yönetimi ve Denetimi programında yüksek lisansımı tamamladım. NLP Eğitim Koçluğu programı ile birlikte mentörlük çalışmalarına başladım. Eğitim içerikleri üreterek eğitim sitelerinde, çocuk dergilerinde yazılar yazıyorum. Gönüllü projelerde atölyeler açıyorum. Garry L. Landreth’in “Kuşlar uçar, balıklar yüzer, çocuklar oyun oynar.” sözünü ilke edinerek çocukların doğasında oyun arkadaşı olmayı görev edindim. Gamfed Türkiye oyunlaştırma gönüllüsüyüm. Şu an Eyüboğlu Eğitim Kurumları sınıf öğretmeni olarak iş hayatıma devam ediyorum.
İletişim: kardelenozdemir0@gmail.com
@krdlnozdemir
