Uppy uygulaması çocuklar ve ebeveynler için güvenilir bir uygulamadır. İçinde birçok kaynak vardır; evrensel değerler, duygular, çevre okuryazarlığı, finansal okuryazarlık, sürdürülebilirlik. Bir ebeveyn, öğretmen, psikolog ya da çocukla ilgilenen ve bakım veren herkesin ilgileneceği ve çocuğa telefonu verdiğinizde güvenilir kaynaklara gideceğinizden emin olacağınız bir uygulama. Bu uygulamada çıkılan yolculukta, küçük bireylerin empati, dayanışma ve sorumluluk gibi önemli değerleri içselleştirmelerine yardımcı olarak, onları daha etkili ve bilinçli birer toplum üyesi yapacağı düşünülmektedir. Okul öncesi çocuklara kitap okunması çocukların dil gelişimi, kendiliğinden okuma-yazma, yazılan dili kaydetme ve okuma başarısında etkili olduğu belirtilmektedir (Bus ve van IJendoorn, 1995). Bununla birlikte çocukla birlikte oynanan kelime oyunları da okuma yazma becerisini geliştirdiği ifade edilmektedir (Reese, 1995). Uygulamada ise çocuklara her kitapta yeni kelimeler öğretilmesi ve oyunlarla bu öğrenimi geliştirmeyi hedeflemektedir.
Günlük hayatımızda karşılaştığımız çocukların kitap okumak istememesi veya yeterli kelime bilmeme sorununu oyunlaştırma uygulamalarıyla çözmek, çocukların değer kazanma sürecini nasıl olumlu yönde etkiler ve anneler için bu yaklaşımın pratik avantajları neler olabilir?
Uppy Uygulaması Nasıl Çalışır?
1. Uppy uygulaması açıldığında çocuk için bir profil tanımlaması yapılır. Çocuğun ismi ve yaşı girilir.
2. Uygulamanın dil seçeneği mevcuttur. İngilizce, Almanca, İspanyolca, Portekizce ve Türkçe yer almaktadır. Çocukların bu dillerden birini öğrenmesi için yararlı olacağı düşünülmektedir.
3.Ebeveyn profilinde çocukların ne kadar süre uygulamada kalabileceğini ayarlanabilir.
Oku, izle ve dinle şeklinde üç ayrı seçenek bulunmaktadır. Bu üç ayrı seçenek kapsayıcılık ve seçenek açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Çocuk dinlemek, görmek veya okumak isterse bu üç ayrı seçeneği seçebilir ve başka gereksinimi olan çocuklara da uygundur. Kitap hakkında; özet, bu kitap neden önemli gibi kısa bir özet, kazanımlar, bakım veren için ifade becerileri destekleme soruları, hangi çoklu zeka kuramına hitap ettiği, kitabın yer aldığı gelişim alanı ve beceri alanları işaretlenmiştir.
Çocuk kullanıcının ana sayfasında; seçmeler, karakterler, seriler bulunmaktadır.
Örnek kitaptan cümle:
“Oyun oynamayı çok sevdiğim içinde buna enerjim olmadığında üzülüyordum. Elbette dinlenmenin ne kadar önemli bir şey olduğunu biliyorum ama içimden de “Keşke hiçbir zaman yorulmasak,” diye içimden geçiriyorum bazen. Kitabın ismi: Rengim solun, ben yorgun. Çocuklar bu kitapta yorgun kelimesini öğreniyorlar.”
Kitapta etkileşim arttırmak adına uzmanlar olarak tasarladığımız birkaç oyunlaştırma önerimiz bulunmaktadır. O ay sevdiği bir kitabı, beğendiği kitapları uygulama içinde arkadaşları ile paylaşabilir. Bunu ses kaydı ile yapabilir, bu durumda okul öncesi grup birbirleri ile iletişim kurabilir hale gelmiş olacaktır. Çocuk kullanıcılar birbirine sevdiği kitabı paylaşır, kitaptan sevdiği bir cümleyi arkadaşına veya bir kahramanın özelliğini söyler. Bir diğer arkadaşta rekabeti kabul eder ve o da en sevdiği kitabın kahramanını ve cümleyi söyler. Ayda hedeflenen kitaptan fazla okuyan çocuk kahraman rozeti kazanır.
“Büyük eğitimci Johann Heinrich Pestalozzi’nin ifadesiyle, ‘Çocukları yetiştirmek, bir toplumun geleceğini şekillendirmektir.’ Bu anlamlı söz, evrensel değerlerle karşılaşılan sorunlara ışık tutuyor. Sevgi, dürüstlük ve saygı gibi temel değerleri benimseyen genç nesiller, karşılaştıkları zorluklara evrensel bir perspektiften yaklaşarak, daha adil ve uyumlu bir dünya inşa etme potansiyeline sahip oluyorlar.”
Oyunlaştırma Mekanikleri
Avatar: Çocukları tasvir eden her şeydir ve bir benlik medyasıdır. Çocukların ilk ilgilerini çeken kendilerinin oyun ve uygulamada nasıl gözüktüğü olur. Çocukların içselleştirmesi ve sahiplenmesindeki en önemli faktörlerden bir tanesi; avatardır. Onların bu uygulamadaki kimlikleridir ve bu uygulamada avatar sayısının elliden fazla olduğu görülmektedir.
Ödüller: Çocukların gönüllü olarak uygulamada gezmesini her zaman sağlamamız çok zor olabilir. Bu açıdan uygulama kullanıcılarına motive edici ödüllendirmeyi oyunlaştırma kurgularında kullanır. Sevmedikleri yemekleri yerlerse çocuklara ekstra bir oyun saati ödülü ile motive olma şansı veririz. Uygulamadaki ödül mekaniği ise çocuğu oyunda motive eden ve ilerleyişini sağlayan eylemlerdir. Çocuk her oyunda farklı sayıda gülücük kazanır. Hangi oyunda ne kadar gülücük kazanağını bilmektedir. Okuduğu her kitap için 15 tane gülücük kazanır. İzlediği her kitap için 10 tane gülücük kazanır. Ödül çocuk için belirlidir. Çocuk bu gülücükleri bireysel olarak toplar. Oyun mekanikleri tematik (belirli bir hedefe yönelik) ve eğlenceli olmalıdır. Çocuk uygulama için de kazanacağı ödülü kestiremez ve sürprizlerle karşılaşırsa uygulama heyecan verici olur. Belirli bir gülücük sayısına ulaşan çocuklardan haftanın bir günü 10 saniye içerisinde rastgele bir kitap seçmeleri istenebilir. Seçtikleri kitaplardan sürpriz ödüller elde edebilirler. Şans faktörü çocukların katılımını artıran önemli faktörlerdendir. Haftalık en çok gülücüğü kazanan çocuğun tanımadığı bir çocuğa 15 tane gülücük hediye etmesi gibi kurallar koyulabilir. Uygulamanın içerisine bireysel kazanacakları gülücükler yerine etkileşimi artırarak, çocuklara arkadaşlarını ekleme, arkadaşlarıyla takımlar kurarak yarışma imkanı verilebilir. Böylelikle çocuklar birbirlerine okudukları kitaplar için meydan okurlar. 30 günün sonunda gülücük sayılarının yer aldığı bir sıralama tablosu olabilir. Etkili bir oyunlaştırmanın en önemli faktörlerinden birisi de geri bildirimler vermektir. Çocuklara oyun içerisinde yaptıkları okuma eylemleriyle ilgili onlara “Harika! Daha çok kitap daha çok kelimeler ve daha çok gülücükler biriktiriyorsun.” gibi çocukların eylemleri teşvik edilebilir.
Uygulama Yorumları:
“Düşyeri annesi olarak içimiz rahat bir şekilde kitaplarınızı çocuklarımızla büyük bir keyifle okuyoruz.” “İnsanlık için düşündükleriniz bütün evren çocukları yavrularımız için çabalarınız…”👏
Kaynakça
Bus, Adriana G., Belsky, Jay., van IJzendoorn, Marinus H. & Crnic, Keith. (1997). Attachment and book reading patterns: A study of mothers, fathers, and their toddlers. Early Childhood Research Quarterly, 12, 81-98.Reese, Elaine. (1995). Predicting children’s literacy from mother-child conversations. Cognitive Development, 10, 381-405
Bu yazı Gamfed Türkiye gönüllülerinden Merve Ulusoy ve Şule Küçük tarafından kaleme alınmıştır.
