Bu dünyaya oyuncu mu yoksa piyon mu olmaya geldik?
Motivasyon 2.0 teorisinde yer alan ödül/ceza sistemi olmadığında mutlu mesut yaşamaya, bize söylenen işleri, söylenen şekilde ve zamanda, başkalarının kurdukları ekiple yürütmeye devam mı edeceğiz? Yoksa motivasyon 3.0 teorisinde bahsedilen insanoğlunun doğasında olan özgürlük duygusunu uyandırıp aldığımız görev ve sorumlulukları istediğimiz zamanda, istediğimiz yerde ve istediğimiz ekiple mi yürüteceğiz?
Düşünsenize Leonardo da Vinci’ye “Al sen bu boyaları, şuraya geç, bu boyalarla şu resmi yapmaya saat sekizde başlayacaksın. Şu kişilerle bu resmi boyayacaksın. Bitirdiğinde de bize haber vereceksin.” denilseydi acaba bir Mona Lisa ortaya çıkar mıydı? Okurken bile tüyleriniz ürperdi değil mi? Ama endüstri devriminden sonraki çalışma hayatımız ve hatta hala çoğu şirket böyle çalışmıyor mu? İşleyen bir sistem var ve siz o sistemin içine dahil oluyorsunuz. Yaptığınız işle ilgili fikir beyan edemiyorsunuz. Etsenizde sisteme çomak sokan biri olarak hoop hemen sistemin dışına atılıyorsunuz.
Motivasyon 3.0 işletim sistemine baktığımızda ister market işletin, ister araba tamir edin, ister müzisyen olun, ister ders planı oluşturun hepimizin özerkliğe ihtiyacımız olduğu kesin. Motivasyon 3.0 sisteminde insanlar sorumluluk üstlenmeyi kendileri istiyorlar. Görevlerini, zamanlarını, tekniklerini ve ekiplerini kendileri kontrol edip, kendi kaderlerini kendileri yazabiliyorlar. Motivasyon 2.0 sistemindeki gibi insanların özgür olmaları durumunda işten kaytaracaklarını düşünmüyor. Özerklik dediğimiz şey sorumluluğu, hesap verme yükümlülüğünü ortadan kaldırma değildir. Bilakis herkesin kendi sorumluluğunu yerine getirmesidir.
Fakat burada şirketler açısından önemli bir husus vardır. Özerkliğinde farklı boyutları mevcuttur. Her boyut herkesi aynı şekilde cezbetmez. Bazı çalışanlar bir görevde özerklik isterken bazıları ekip konusunda özerk olmayı arzular. İnsanların kontrol etmek istedikleri şeyler çok çeşitli. Farklı kişilerin farklı arzuları var. Dolayısıyla bir iş veren için en iyi strateji her bir çalışan için neyin önemli olduğunu belirlemeye gayret etmek önemli. Eminim bunları okurken de alaycı bir gülümseme oturmuştur yüzünüze. 🙂
Şunu unutmamak gerekir ki insanoğlunun doğasında merak ve özgürlük var. İnsan doğası eğer bir şekilde kendini gerçekleştirecekse bunu daha özerk olarak yapacaktır. Bizler piyon olmak için değil oyuncu olmak için yaratıldık. Çünkü doğamız böyle.
CEO Jeff Gunter “Onlar için her şeyden önce ustalık geliyor. Bu nedenle olabildiğince özerk olmak istiyorlar” diyor.
